.
«السلام علی المهدی الذی وعد الله به الامم ان یجمع به کلم و یلم به الشعف و یملأ الله به الارض قسطا عدلا بعد ما ملئت ظلما و جورا» در کلاس امام زمان شناسی قرارمان بر معرفت کسی است که در میان مخلوقات آگاهانه یا ناآگانه بیشترین ارتباطمان با اوست، همه لحظات زندگی مان در کنار او سپری می شود، الطاف خاص او علی الدوام بدرقه راه ما است و جاي پايش در گوشه گوشه زندگی ما مشاهده می شود. در سیر ورود به این عالم با وساطت « ولیّ الله » وارد این عالم شدیم ، در سیر به عالم بالا هم با وساطت او صعود می کنیم. امام (ع) قافله سالاری است که اگر در معیّت او حرکت کنیم با عافیت واصل میشویم، و اگر از او جدا شویم در اسفل السافلین سقوط میکنیم. با حضور در محضر امام، و با شناخت نقش او در زندگی، دنیا برایمان محفل عشاق می گردد ، و اگر خدایی ناکرده از امام (ع) فاصله بگیریم ، دنیا برایمان در حکم مرتعی می شود که صرفاً برای خوشی های مادی از آن بهره می بریم. باورمان این است به اندازه ای که به اماممان نزدیک شویم به اصل انسانیت نزدیک شدهایم، و به میزانی که از امام دور شویم حیوانیت وجود ما به نمایش گذاشته می شود. به همین جهت وقتی در محضر امام قرار می گیریم و معرفت امام نصیبمان می شود گویا به اصل خودمان رجوع کرده ایم و به همین جهت آرامش خاصی را احساس میکنیم. در مورد خدای سبحان در دعای ابوحمزه می خوانیم « أنّ راحل الیک قریب المسافۀ» «حتماً هرکس به سوی تو کوچ کرد مسیر نزدیک است،» در مورد ولیّ خدا، حضرت ولی عصر (عج)، به عنوان خلیفه کامله خدا همین اعتقاد را داریم که فاصله بین ما و اماممان حتماً نزدیک است. در مورد خدای سبحان در دعای ابوحمزه می خوانیم«انّک لا تحتجب عن خلقک الا عن تحجبهم اعمال دونک» «خدایا تو محجوب از خلق نیستی، اعمال ما حاجبی است بین ما و تو .» در مورد خلیفه خدا، وجود مقدس حضرت ولی عصر (عج) نیز اینگونه است. فاصله بین ما و امام عملکرد ناسالم ماست، گاهی این عملکرد قلبی و گاه قالبی است، گاه دل باور صحیحی ندارد و گاه جسم عمل درستی را انجام نمی دهد. در کلاس امام زمان شناسی امسال بنایمان بر این است که به دو امر بپردازیم: 1.شناخت امام عصر (عج) به عنوان خلیفة الله ، از طریق شناخت اسماء و صفات حق. 2. شناخت وظائف و مسوولیتهایی که در قبال امام زمان (عج) داریم. در دعای افتتاح به خدای سبحان عرض می کنیم« فَكَمْ مِنْ مَوْهِبَةٍ هَنِيئَةٍ قَدْ أَعْطَانِي وَ عَظِيمَةٍ مَخُوفَةٍ قَدْ كَفَانِي وَ بَهْجَةٍ مُونِقَةٍ قَدْ أَرَانِي » «چه قدر مواهب گوارا که خدا نصیبم کرده است! چقدر گرفتاریهای عظیمی که سراسر زندگی من را پوشانده بود اما خداوند امور مرا کفایت کرد و آن گرفتاری ها را برطرف نمود! و چه خوشیهای شگفتآوری که خدا در زندگی به من نشان داد. » با توجه به اینکه خدای سبحان از طریق خلیفه خودش همه این امور را در زندگی ما جاری میکند، با توجه به این سه فراز در می یابیم که همه ما علی الدوام بدهکار معصومین هستیم نه طلبکار از آنها. امیرالمومنین (ع) می فرماید: « نحن صنایع ربّنا و الناس بعد صنایع لنا» «ما را خدا ساخته و مردم به اذن خدا دست ساز ما هستند.» یکی از علماء در ذیل همین عبارت می گوید: اینکه امیرالمؤمنین فرمودند: «ما صنایع خدا هستیم یعنی ما بدهکار به هیچ کدام از شما نیستیم و شما مردم ذره ای بر گردن ما حق ندارید و آنچه ما برای شما انجام می دهیم تفضل است ، اما شما مردم در سراسر زندگی تان بدهکار ما هستید زیرا با وساطت ما آفریده شدهاید.» همه ما بدهکار حضرت ولی عصر (عج) هستیم ، سر سوزنی از حضرت طلب نداریم، زیرا به اذن حق، امام (ع) واسطه فیض ماست و هرچه خوشی و راحتی در زندگی مان داریم از طریق حضرت به ما رسیده است. کسی که با امام زمانش ارتباط برقرار می کند نمی گوید در زندگیام خوشی نیست ، بلکه می گوید: خدا می داند چه خوشی هایی در زندگی به طفیل وجود شما به من رسیده است! در اصل خدا خوشيها را به زندگي ما وارد كرده، امّا واسطه فیض، امام هر زمانی است. یکی از مصادیق بدهکاری شدید ما این است که در اوج ناخوشی ها با وساطت امام خوشی ها و مواهب عجیب نصيبمان ميشود. «هبه» به چيزي گفته ميشود كه رايگان در اختيار ما قرار ميدهند. یا هبه به اقارب داده ميشود یا به غیراقارب(غریبه ها). طبق احكام شرعي، اقارب چه هبه را مصرف کنند و چه مصرف نکنند حق پس گرفتن ندارید، امّا حكم هبه به غیر اقارب متفاوت است. اگر به غريبه هديهاي بدهيد و استفاده نكند، ميتوانيد آن را پس بگيريد. ما نسبت به امام (ع) اقارب محسوب می شویم، زيرا طبق روایت امام رضا علیه السلام امام در حكم پدر و برادر است . چه بسيار نعمتهايي که به واسطه امام (ع) در زندگی ما آمده و پس گرفته هم نشده است ، چه بسیار مشكلات بزرگي كه سراسر زندگي ما را فرا گرفته و موجب نگراني ما بوده، اما با وساطت امام (ع) امورمان كفايت شده است. بنابراين نه تنها از حضرت طلبي نداريم ، بلكه بسيار به او بدهكاريم . « َ بَهْجَةٍ مُونِقَةٍ قَدْ أَرَانِي » ما در زندگیمان خیلی خوشحالی ها داشتیم اما بعضی از آنها آنقدر شگفت آور بوده كه هيچ گاه حلاوتش را فراموش نمی کنیم ، مانند خوشي و لذت يك نماز خاص ، يك زيارت خاص و لذت گذشت از كسي كه موجب اذيت و آزار ما شده. این خوشی ها با وساطت امام به زندگی ما وارد شده است. از سوي ديگر مشکلات اخلاقی اي داشتهایم که کل زندگی ما را گرفته بود مثلاً اهل تجسس وتوقع بوديم، به خداوند سوءظن داشتيم، بخل و حسد آزارمان ميداد و ... امّا امام (ع) از این نگرانی ها جدايمان کرد. ما در مورد خدای سبحان در دعای ابوحمزه می خوانیم « يَا رَبِّ إِنَّكَ تَدْعُونِي فَأُوَلِّي عَنْكَ وَ تَتَحَبَّبُ إِلَيَّ فَأَتَبَغَّضُ إِلَيْكَ وَ تَتَوَدَّدُ إِلَيَّ فَلَا أَقْبَلُ مِنْكَ » «خدایا! تو من را صدا می زنی من فرار می کنم ، تو به من محبت می کنی من با تو دشمنی می ورزم، تو به من اظهار محبت می کنی من از تو نميپذيرم. » به جرأت می گویم : خلیفه خدا هم بالتبع همین نقش را در زندگی ما ايفا می کند. امام زمان (ع) ولیّ و خلیفه خداست و به اذن حق داعی الله است و هر روز ما را دعوت می کند. «انک تدعونی» : زماني كه حضرت من را به خودش دعوت می کند یعنی به همه کمالات دعوت مينمايد. حالا عکس العمل من این است که پشت می کنم و اعراض می نمايم. این کار را خدا برای من کرده و حضرت ولیعصر(عج) هم به اذن خدا این کار را انجام میدهد. امام زمان (ع) چگونه ما را متوجه كند كه دوستمان دارد! خودش فرموده است: « إِنَّا غَيْرُ مُهْمِلِينَ لِمُرَاعَاتِكُمْ وَ لَا نَاسِينَ لِذِكْرِكُمْ» « ما توجه به شما را فراموش نمیکنیم و یادتان هستیم.» امام (ع) دوستمان دارد که به یاد ماست. نقل است كه میرزای شیرازی خیلی مرید داشت و هر كدام را که میدید طوری با او برخورد میکرد که انگار همین یکی است. خدا هم همینطور با ما معامله می کند، «ولی خدا» هم به اذن حق اينگونه با ما برخورد مينمايد. امام عصر (ع) بزرگي است كه به كوچكترها اظهار محبت و مودت ميكند، آنهم نه گاه گاه ، بلكه هميشه و همواره (فعل مضارع آورده شده : «تتودد») . امام زمان به تک تک ما اظهار محبت را می کند. لطف و مهر حضرت تنها قلبي نيست ، بلکه محبتش را به زبان می آورد اما ما باز هم قبول نمیکنیم. اگر يك فرد عادي لطفش را به ما ابراز كند، تا مدتها از آن اظهار محبت دلخوشيم. امّا به مهرورزي اماممان توجه نداريم تا ابراز محبتهايش را احساس كنيم. آنقدر به مشغلههاي مادي و دنيايي سرگرميم كه مودتهاي هميشگي حضرت را متوجه نميشويم، مگر نه درك اين امر براي يك عمر خوش بودنمان كفايت ميكرد. *** *مکیال المکارم عربی، ج2،ص7 امام صادق علیه السلام می فرمایند :« ان من حقوقنا علی شیعتنا ان یضعوا بعد کل فریضه ایدیهم علی اذقانهم و یقول ثلاث مرات: «یا ربّ محمّد عجّل فرج آل محمّد، یا ربّ محمّد احفظ غیبۀ محمّد ، یا ربّ محمّد انتقم لابنۀ محمّد» یکی از حقوق ما به شیعیانمان (یا یکی از وظایف شیعیان نسبت ما ) این است که بعد از هر نماز واجب دستشان را به چانه بگذارند و سه بار این عبارات را بگویند: «یا ربَّ محمّد عَجِّل فَرَجَ آلِ محمّد، یا ربَّ محمّد إحفظ غیبۀَ محمّد ، یا ربَّ محمّد إنتقم لإبنَۀِ محمّد» صاحب مکیال المکارم می گوید این دعا آنقدر فضیلت دارد كه اگر كسي به فارسي هم بگويد فضیلت آن را درک می کند. *** در دعاي ابوحمزه آموختيم : « فَكَمْ مِنْ مَوْهِبَةٍ هَنِيئَةٍ قَدْ أَعْطَانِي» ، امام زمان واسطه همه خوشی های زندگی ماست.
رساله حقوق امام سجاد علیه السلام «وَ أَمَّا حَقُ مَنْ سَرَّكَ اللَّهُ بِهِ وَ عَلَى يَدَيْهِ فَإِنْ كَانَ تَعَمَّدَهَا لَكَ حَمِدْتَ اللَّهَ أَوَّلًا ثُمَّ شَكَرْتَهُ عَلَى ذَلِكَ بِقَدْرِهِ فِي مَوْضِعِ الْجَزَاءِ وَ كَافَأْتَهُ عَلَى فَضْلِ الِابْتِدَاءِ وَ أَرْصَدْتَ لَهُ الْمُكَافَأَةَ وَ .... وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ» «حق کسی که خدا به وسیله او و بدست او تو را خوشحال کرده اين است : اگر او تو را عمداً خوشحال کرده است اول حامد خدا باش که این واسطه را سر راه تو قرار داده، و بعد سپاسگزار آن کسی باش که تو را خوشحال نموده . به اندازه سروری که بر تو وارد کرده از او تشکر کن در جایی که می خواهی به او پاداش بدهی. اول تشکر زبانی کن، مکافات و جبران او را بکن اما بدان که هنوز جبران نکرده ای( یعنی بدان در هر حال او پیشدستی کرده است) و مترصد یک فرصتی باش که باز هم بخواهی جبران کنی.» تا اين قسمت روایت در مورد کسی بود که با قصد تو را خوشحال کرده. ادامه روایت در مورد کسی است که بدون قصد تو را خوشحال کرده است. از آن جا که امام (ع) که هر کاری برای ما می کند با قصد انجام داده است به همین جهت بقیه روايت را بررسي نميكنيم. آموختيم كه امام (ع) واسطه فيض خوشيهاي ماست. وظیفه ما این است که اول از خدا تشکر کنيم و بگوييم : خدایا! تو چه منتی بر من گذاشتی که چنين واسطه فيضي سر راه زندگيم قرار دادي ! بعد سراغ خود حضرت برويم. بايد یاد بگیریم برای امام زمانمان زبان بریزیم. خواندن زيارت آل یاسین به گونهاي زبان ریختن برای امام زمان (ع) است، در اين زيارت به بهانه تشكر بابت خوشيهاي زندگيمان ، به پيشگاه حضرت چهل سلام ميدهيم. اگر بخواهيم وارد عرصه جبران شويم، هر اقدامي هم بكنيم ، توفيقي است كه با وساطت خود حضرت انجام ميدهيم بنابراين تحت هيچ شرايطي قادر به جبران الطاف او نيستيم. مَثَل ما مَثَل رهگذري است كه به باغي وارد ميشود و يكي از گلهاي آن را ميچيند و به باغبان تقديم ميكند. در اصل باغبان بوده كه باغ را باغ كرده و بهترين و زيباترين گلها را در آن پرورش داده است ، باغبان بوده كه رهگذر را به باغ راه داده و به او اجازه داده كه در آن گل بچيند. اگر اين كارهاي باغبان نبود، گلي چيده نميشد و هديه نميشد. متوجه باشيم هر عملي كه به نيت حضرت ولي عصر (ع) انجام ميدهيم و به پيشگاه مباركش هديه ميكنيم همين حالت را دارد. ابتدا حضرت الطاف و عناياتش را شامل حال ما ميكند، وسپس ما توفيق پيدا ميكنيم به عنوان بازتاب محبتهاي او، كاري برايش انجام دهيم. اگرعمري هم در خدمت حضرت باشيم به وظيفهمان عمل نكردهايم.
امام سجاد علیه السلام به ما آموختند : زماني كه کسی خوشحالت کرد، هر کاري برایش انجام دهي، نتوانستي لطفش را جبران كني. بايد مترصد زمان ديگري باشي تا باز هم به او لطف كني. بنابراين هر خدمتي كه براي امام زمان (ع) انجام ميدهيم ، نبايد ذرهاي به چشممان بيايد و تصور كنيم حق حضرت را ادا كردهايم. به محضر مولايمان عرض ميكنيم: همه عمر برندارم سر از این خمار و مستی که هنوز من نبودم که تو در دلم نشستی تو نه مثل آفتابی که حضور و غیبت افتد دگران روند و آیند و تو همچنان هستی
اللهم صل علی محمد و آل محمد
|